Wspólnoty w diecezji
Historia Oazy Dorosłych
Zgodnie z założeniem ks. Franciszka Blachnickiego Ruch Światło-Życie, jako chrześcijański i ewangeliczny ruch formacyjny, pragnie pomagać ludziom każdego wieku i stanu w dążeniu do dojrzałej wiary (por. Oaza nowego życia pierwszego stopnia. Podręcznik, Kraków 2009, s. 7). Dlatego też ważnym doświadczeniem dla całego Ruchu stała się odbywająca się w dniach 16–18 XI 2018 r. w Centrum Ruchu w Krościenku n. D. VIII Kongregacja Diakonii, która była poświęcona tematowi formacji osób dorosłych w Ruchu.
Zbierała ona doświadczenia ponad stu wspólnot dorosłych utożsamiających się z naszym Ruchem, tak w Polsce, jak i poza jej granicami, przekazane najpierw w ankietach wypełnionych w ramach przygotowań do obrad, a następnie – w wypowiedziach delegatów. Niniejsze uwagi stanowią podsumowanie i dopełnienie zarówno rozeznania przeprowadzonego przez delegatów z 25 diecezji odnoszącego się do istniejących na ich terenie wspólnot dorosłych, jak też obrad i wniosków samych uczestników Kongregacji.
Ponieważ Ruch Światło-Życie postrzegany jest często przede wszystkim jako propozycja dla młodzieży lub małżeństw, dlatego ciągle warto podkreślać fakt obecności w tymże Ruchu wspólnot formacyjnych ludzi dorosłych. Szczególnie ważną rolę w tym względzie odgrywa świadomość postrzegania miejsca i znaczenia wspólnot dorosłych przez moderatorów odpowiedzialnych za cały Ruch czy też za Domowy Kościół, tak na szczeblu diecezji, jak i rejonu oraz parafii. Jednym z ważnych sposobów integracji wspólnot dorosłych z całym Ruchem jest udział tych wspólnot w diecezjalnych czy też rejonowych dniach wspólnoty, wraz z podejmowaniem przez nie choćby drobnych posług na rzecz wszystkich uczestników dnia wspólnoty.
Wspólnoty dorosłych Ruchu Światło-Życie są miejscem duchowego rozwoju dla wszystkich dorosłych, którzy nie uczestniczą w formacji wspólnot diakonijnych Ruchu bądź w kręgach małżeńskich Domowego Kościoła, niezależnie od ich sytuacji życiowej. Uprzywilejowaną drogą formacji przeznaczoną dla małżonków w Ruchu Światło-Życie żyjących w związkach sakramentalnych są kręgi Domowego Kościoła, ze względu na pielęgnowaną w nich duchowość mającą swoje źródło w sakramencie małżeństwa stanowiącym podstawę trwałości tworzących je rodzin. Powyższą zasadę należy traktować jako podstawowy punkt odniesienia, akceptując w szczególnych sytuacjach obecność poszczególnych małżonków we wspólnotach dorosłych, po uprzednim rozeznaniu, czy nie jest ona motywowana w sposób podważający znaczenie chrześcijańskiego pojmowania wspólnoty małżeńskiej.
Wspólnoty dorosłych istniejące w ramach Ruchu Światło-Życie opierającego swój program na drodze formacji katechumenalnej są również miejscem nawrócenia i chrześcijańskiej przemiany życia dla osób żyjących w związkach niesakramentalnych. Taka gruntowna formacja dokonująca się w braterskiej wspólnocie Kościoła, bazująca na rozważaniu słowa Bożego i mająca doprowadzić do pełnego uczestnictwa w liturgii, jest odpowiednim miejscem duchowego wzrastania tych, którym podjęte w przeszłości decyzje życiowe zamknęły możliwość więzi eucharystycznej z Chrystusem i Kościołem. Wspólnota dorosłych czy to samotnych, czy małżonków (niezależnie od ich sytuacji), jako środowisko katechumenalne, podejmuje trud wieloletniego towarzyszenia takim osobom na drodze duchowej przemiany i powrotu do możliwości pełnego korzystania z życia sakramentalnego we wspólnocie Kościoła.
Jeśli chodzi o program formacyjny wspólnot dorosłych Ruchu Światło-Życie, to należy zauważyć, że właśnie dorośli w pierwszym rzędzie są adresatami wypracowanej przez ks. Franciszka Blachnickiego formacji podstawowej Ruchu opartej na zasadach katechumenalnych i obejmującej etap ewangelizacji, deuterokatechumenatu i diakonii.„Powyższe etapy formacji do dojrzałej postawy wiary powinni przejść wszyscy Zarysowany program formacyjny może więc być realizowany na kilku poziomach: dziecięcym, młodzieżowym, pomaturalnym (studenci, młodzież pracująca zawodowo), ludzie dorośli. Dla dzieci w wieku szkoły podstawowej istnieje osobny program formacji deuterokatechumenalnej związany z oazą dzieci Bożych. (…) Program dla tych trzech poziomów będzie w zasadzie identyczny, trzeba będzie tylko poczynić pewne adaptacje dla uwzględnienia stopnia rozwoju psychicznego oraz specyfiki środowiska, w ramach którego trzeba podejmować próbę realizacji powołania chrześcijańskiego i dojrzałej wiary”. (Ks. F. Blachnicki, Oaza nowego życia pierwszego stopnia. Podręcznik, Kraków 2009, s. 11 n.). Dla osób, które kiedyś już przeszły – częściowo lub w całości – tę drogę, można zastosować (analogicznie jak w Domowym Kościele) zasadę zakładającą, że na nowym etapie życia i w nowych okolicznościach formacja katechumenalna znów staje się aktualną formułą prowadzącą do osiągnięcia chrześcijańskiej dojrzałości. Dla tych zaś, którzy po przebyciu formacji podstawowej proponowanej przez Ruch trwają w jego wspólnotach diakonijnych, właściwym programem będą propozycje formacji permanentnej co roku opracowywanej przez Centrum Ruchu bądź też programy konkretnych diakonii specjalistycznych Ruchu.
Do najczęściej stosowanych form ewangelizacji i jednocześnie włączenia do wspólnoty osób dorosłych, oprócz rozmów indywidualnych, należą rekolekcje ewangelizacyjne, tzw. seminarium odnowy wiary oraz kurs Alpha – odbywające się zasadniczo w rytmie cotygodniowych spotkań, a także pięciodniowa oaza ewangelizacji.
Według uczestników Kongregacji Diakonii „oaza 15-dniowa to diament i perła” naszego Ruchu. Jej czas trwania wynika zarówno z racji teologicznych, jak i psychologicznych. Przeżycie intensywnego czasu w „środowisku życia według Ducha” pozwala doświadczyć, że „jest możliwe zerwanie z różnymi nawykami, z modą i stylem postępowania narzuconym przez środowisko pogańskie. Trzeba wykazać, że chrześcijanie są zdolni do stworzenia własnego stylu życia według Ducha i że ten styl przynosi prawdziwą, głęboką radość i wyzwolenie” (Ks. F. Blachnicki, Oaza nowego życia pierwszego stopnia. Podręcznik, Kraków 2009, s. 46). Pojawiające się konkretne inicjatywy skracania oaz 15-dniowych najczęściej nie uwzględniają teologiczno-pedagogicznych założeń ich programu ani jego struktury. Jak uczy doświadczenie, pomocny w podjęciu decyzji o uczestnictwie w piętnastodniowej oazie przez osoby dorosłe może być fakt zorganizowania jej w atrakcyjnym krajobrazowo miejscu i w ośrodku o odpowiednim standardzie.
Wciąż aktualne są słowa Jana Pawła II skierowane do naszego Ruchu: „Prawdziwie Boża była myśl ks. Blachnickiego, by ten Ruch związać z parafią” (List Ojca Świętego z okazji 30-lecia poświęcenia Matce Kościoła Ruchu «Światło-Życie», 4 VI 2003 r.) Dotyczy to również wspólnot dorosłych i stanowi sytuację modelową. Należy jednak zauważyć, że często ludzie, zwłaszcza na początkowym etapie formacji, idą tam, gdzie doświadczają rozwoju życia duchowego, co pociąga za sobą fakt ich zaangażowania w parafii, w której się formują. Nie pomniejszając wagi oraz znaczenia międzyparafialnych wspólnot dorosłych, sposób i czas wprowadzenia w życie przyjętego modelu należy pozostawić rozeznaniu osób odpowiedzialnych za te wspólnoty oraz moderatorów Ruchu. W trakcie Kongregacji Diakonii pojawiły się relacje na temat funkcjonowania wspólnot wielopokoleniowych. Ich trwanie w charyzmacie naszego Ruchu, z uwzględnieniem formacji właściwej dla wieku i stanu życia, stanowi bardzo cenne doświadczenie zakorzenienia wspólnoty formacyjnej w środowisku życiowym człowieka, a jednocześnie jest przykładem, że przynależność do Ruchu może być wyborem obejmującym całe jego życie. Na koniec pragniemy wyrazić naszą wdzięczność Bogu za czas wspólnej modlitwy i refleksji oraz doświadczenie jedności, które towarzyszyły obradom VIII Kongregacji Diakonii. Ufamy, że praca dokonująca się zarówno na etapie jej przygotowania w poszczególnych diecezjach, jak również we wspólnocie zgromadzonych delegatów w dniach 16–18 XI w Krościenku, pomoże w umacnianiu świadomości, że program naszego Ruchu jest przeznaczony dla osób każdego wieku i stanu dążących do osiągnięcia chrześcijańskiej dojrzałości. Mamy także nadzieję, że trud włożony w rozeznawanie danego nam charyzmatu światło-życie będzie stanowił nowy impuls rozwoju wspólnot dorosłych identyfikujących się z naszym Ruchem.